Đêm khuya, lọ mọ Wikipedia

Nếu thời gian đảo lộn…

Thường, hình ảnh trên nên xuất hiện và quen thấy lúc khởi đầu buổi sáng, chứ không phải vào thời điểm khi sắp hết ngày như thế này.

Tôi cũng hay hình dung việc kiếm tìm các trang Wikipedia như dạng điểm tâm tuy khá thiện cảm song mặc định bị gán là nguồn hạ đẳng, thứ cấp chẳng đáng tin cậy hoặc chẳng ngon lành, hấp dẫn tí nào.

Tâm trí của chúng ta trú ngụ nơi đâu? Một bài báo trên BBC làm thay đổi nhận định võ đoán vừa nêu.

Nghiên cứu trong các lĩnh vực như trí nhớ thương vụ (transactive memory) chỉ rõ, tâm trí chúng ta được tạo chủ yếu bởi con người và các công cụ xung quanh như chúng được khởi sinh từ các tế bào não bộ bên trong hộp sọ của chính mình.

Thương vụ này chắc dễ dàng hơn nhờ vai trò của các tế bào gương (mirror neurons) xử lý các tiến trình thần kinh diễn tiến trong não bộ cá thể. Và thật phấn khích khi nhìn tâm trí như một sự mở rộng hướng ra xã hội bên ngoài theo nhiều cách thức khác biệt.

Người ta có thể nghĩ Wikipedia như sự mở rộng bộ não: kiến thức xã hội. Và thiên hạ tự mình dường như đang phân loại các kiểu dạng hết sức ý thức: những gì tôi có thể tin bản thân nhớ được, những gì tôi cần viết xuống, những gì tôi có thể dựa vào tha nhân để ghi nhớ, và những gì tôi có thể tra cứu thật dễ dàng.

Chọn lựa sự kiện là một phần thiết yếu, quan trọng hơn hẳn chuyện tìm kiếm. Khi thuê mướn ai đó hành nghề chuyên nghiệp, chúng ta muốn họ trở nên điệu nghệ trong việc tổng hợp các ý tưởng, càng nhanh và càng trực giác thì càng tốt– chứ không phải cần họ giỏi giang trong việc ghi nhớ hoặc kiếm tìm các sự kiện.

Làm ơn đừng bảo với tôi rằng, Wikipedia không đích thực là một từ điển bách khoa toàn thư hoặc thứ rất khó có thể tin tưởng được. Có thể nó không đáng tin nếu mình đang soạn diễn văn cho Chủ tịch nước, song chắc chắn nó đủ tốt để giúp tôi học hỏi những gì tôi cần học hỏi– thật nhanh chóng biết bao là có ngay liền một đống sự kiện, và rồi chuyển chúng thành một ý tưởng mới mẻ và hữu ích.

Nhìn hình ảnh bánh mì oeuf au plat đêm khuya đọng lại gì trong tâm trí, ngoài giá trị của Wikipedia?

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top